Decyzja o przyłączeniu instalacji fotowoltaicznej do sieci (On-Grid) i staniu się prosumentem pociąga za sobą konieczność okresowego rozliczania się z zakładem energetycznym, z którym podpisujemy umowę. Żeby takiego rozliczania dokonywać zakład energetyczny nieodpłatnie wymieni na naszej posesji licznik jednokierunkowy na licznik dwukierunkowy, czyli taki, który umożliwia wskazanie poziomu zużytej przez nas energii oraz energii którą oddajemy do sieci.
Net-metering oraz net-billing – jak rozliczana jest energia z fotowoltaiki?
Zgodnie z prawem instalacja fotowoltaiczna On-Grid (instalacja podłączona do sieci) nie może rozpocząć pracy, zanim licznik dwukierunkowy nie zostanie zamontowany. Do 31 marca 2022 obowiązywał system rozliczenia energii z fotowoltaiki na zasadach net-meteringu. Od pierwszego kwietnia 2022 mamy do czynienia z zasadami rozliczeń energii pochodzącej z instalacji fotowoltaicznej nazywanymi net-billingiem.
Net metering to system rozliczeń, w którym właściciel instalacji fotowoltaicznej otrzymuje kredyt za nadwyżki energii, które generuje i wprowadza do sieci energetycznej. W przypadku, gdy instalacja wytwarza więcej energii niż zużywa, nadmiar jest zwracany do sieci, a właściciel otrzymuje kredyt za tę nadwyżkę. W momencie, gdy instalacja produkuje mniej energii niż jest potrzebne do zasilania domu, właściciel zużywa energię z sieci i pobiera opłatę za zużytą energię.
Net billing to system rozliczeń, w którym właściciel instalacji fotowoltaicznej otrzymuje pieniądze za energię, którą wprowadza do sieci energetycznej. W tym przypadku, właściciel instalacji otrzymuje zapłatę za każdy kilowatogodzinę energii, którą wygeneruje i wprowadzi do sieci, niezależnie od tego, czy zużywa ją w domu, czy nie. W momencie kiedy użytkownik instalacji produkuje mniej energii, niż potrzebuje na zasilenie swojego gospodarstwa domowego, różnicę energii pobiera od zakładu energetycznego, za którą musi ponieść dodatkowe opłaty.
W obu modelach rozliczeń z zakładem energetycznym licznik dwukierunkowy pozwala zarówno na wysłanie nadwyżki jak i odebranie brakującej ilości energii, a także możliwość kontrolowania bilansu, dzięki któremu możemy ocenić opłacalność naszej instalacji.
Licznik dwukierunkowy zasada działania
Jak wspomniano, licznik dwukierunkowy umożliwia wskazanie poziomu zużytej przez nas energii oraz energii którą oddajemy do sieci. Użytkując instalację fotowoltaiczną w systemie prosumenckim możemy spotkać się następującymi sytuacjami:
- jeśli twoja instalacja fotowoltaiczna nie wytworzy wystarczającej ilości energii elektrycznej aby zaspokoić zapotrzebowanie energetyczne posesji, „brakująca” energia zostanie pobrana z publicznej sieci energetycznej, a Twój licznik to zarejestruje – będziesz musiał zapłacić dostawcy za pobrany z sieci prąd
- jeśli po zakończeniu okresu rozliczeniowego bilans energii wyprodukowanej i zużytej jest równy 0, nie dopłacasz za energię, a ponosisz jedynie koszty obsługi sieci, czyli płacisz tzw. „opłatę za licznik”
- jeśli twoja instalacja produkuje więcej prądu niż wynosi zużycie gospodarstwa w danym okresie rozliczeniowym, nadmiar energii zostaje oddany do sieci a licznik dwukierunkowy rejestruje, jaka ilość kWh została przekazana; podobnie jak w poprzednim przypadku nie ponosimy opłat za energię, ale nadal musimy uiścić stałą opłatę za obsługę sieci
Kody licznika dwukierunkowego – jak odczytać licznik prądu dwukierunkowego?
Bez względu na to, czy korzystamy z taryf jednostrefowych, czy wielostrefowych, na liczniku dwukierunkowym, oprócz aktualnego wskazania licznika, znajdziemy także dodatkowe informacje: datę, godzinę oraz aktualną taryfę prądu o której informują kody OBIS widoczne jest w lewym górnym rogu ekranu licznika.
W przypadku taryf jednostrefowych (G11, C11, C21) będą to kody:
- 1.8.0 – całkowite zużycie, czyli ilość energii elektrycznej pobranej z sieci w kWh
- 2.8.0 – ilość energii przesłanej do sieci publicznej w kWh
W przypadku taryf wielostrefowych (G12, G12w, C12a, C12b, C22 a, C22b, C23)będą to kody:
- kod 1.8.0 – całkowite zużycie energii (suma stref) w kWh
- kod 1.8.1 – zużycie prądu w strefie I w kWh
- kod 1.8.2 – zużycie prądu w strefie II w kWh
- kod 1.2.3. – zużycie prądu w strefie III w kWh
- 2.8.0. – całkowita ilość energii oddanej do sieci (suma stref) w kWh
- 2.8.1 – ilość energii oddanej do sieci w strefie I w kWh
- 2.8.2 – ilość energii oddanej do sieci w strefie II w kWh
- 2.8.3 – ilość energii oddanej do sieci w strefie III w kWh
Rozliczenie rzeczywiste i prognozowane za prąd
Istnieją dwie metody rozliczeń z zakładem energetycznym – rzeczywiste i prognozowane. W pierwszym przypadku płacimy za ilość energii zużytej w przyjętym okresie rozliczeniowym. W drugim przypadku faktury wystawiane są w oparciu o prognozę zużycia, która jest tworzona na podstawie rachunków z poprzednich miesięcy. Taka analiza może skutkować nadpłatą albo niedopłatą.
Jeśli rozliczamy się metodą rzeczywistego zużycia prądu i nie mamy inteligentnego licznika dwukierunkowego (dzięki niemu informacje o zużyciu są automatycznie przekazywane do sprzedawcy), musimy sami przekazać informację do zakładu energetycznego. Podać musimy następujące dane (taki system jest obecnie bardzo rzadko stosowany):
- stan licznika w pełnych kWh (w zaokrągleniu wartości do pełnej liczby – bez zer z przodu i miejsc po przecinku)
- jeśli korzystamy z taryf wielostrefowych należy podać stany licznika dla każdej ze stref
Kiedy możemy podejrzewać awarię licznika dwukierunkowego?
Jeśli
- zanotujemy wyższe niż dotychczas faktury za prąd i nie będziemy w stanie ustalić przyczyny
- licznik za szybko nalicza kWh
możemy podejrzewać awarię. Ewidentną jej oznaką jest oczywiście świecąca się dioda awarii. Należy wtedy skontaktować się z zakładem energetycznym, który powinien zareagować na wniosek w ciągu 14 dni. W przypadku nieprawidłowości w działaniu licznika koszt kontroli jest ponoszony przez zakład energetyczny.
Inteligentny licznik dwukierunkowy
Wspomniane wyżej inteligentne liczniki dwukierunkowe to liczniki wraz z systemem informatyczno-komunikacyjnym, który z nimi współpracuje. Umożliwiają one elektroniczny pomiar energii w połączeniu ze zdalnym ich odczytem w czasie rzeczywistym oraz dwukierunkową komunikację pomiędzy odbiorcą energii i jej sprzedawcą.
Mając zainstalowany taki licznik w domu możemy na bieżąco śledzić, jak poszczególne urządzenia domowe wpływają na zużycie energii, w tym nasza pompa ciepła, która doskonale współgra z instalacją PV.
Czytaj dalej:
Ile prądu zużywają urządzenia domowe?