Producenci paneli fotowoltaicznych dają wieloletnią gwarancję na użytkowanie swoich produktów. Dobrej jakości panele PV działają aż do śmierci technicznej, a jeśli w systemie trafi się jakiś felerny egzemplarz, jest on usuwany i utylizowany.
Skąd więc biorą się w Polsce używane panele na rynku wtórnym?
Najczęściej trafiają tu z krajów zachodnich, w których pozyskiwanie energii ze źródeł odnawialnych jest już ustabilizowane, a właściciele przydomowych instalacji fotowoltaicznych w równiej mierze jak właściciele farm solarnych, od czasu do czasu po prostu wymieniają panele na lepsze – nowszej generacji. W miarę pojawiania się kolejnych nowych technologii , panele starszego typu są demontowane i wymieniane na nowe, a te stare oddawane są do punktów utylizacyjnych, ale zamiast zostać zutylizowane zyskują drugie życie -właśnie na rynku wtórnym. W przypadku dużych elektrowni solarnych normą jest także wymiana pojedynczych paneli, aby instalacje nie zawierały tak zwanych “słabych ogniw”. Te właśnie „słabe ogniwa” trafiają na rynek wtórny.
Z równym prawdopodobieństwem możemy więc trafić na panele niezłej jakości, które jeszcze będą w stanie „trochę pociągnąć”, jak i na egzemplarze uszkodzone, które w naturalny sposób uległy starzeniu i degeneracji.
Czy jesteśmy w stanie samodzielnie ocenić jakość używanych paneli PV?
Żeby dowiedzieć się o rzeczywistych parametrach używanych paneli fotowoltaicznych należałoby wykonać specjalistyczne badanie. Tylko ono daje szansę na określenie wieku modułów fotowoltaicznych jeśli nie dysponujemy ich dokumentacją. W praktyce żaden nabywca używanych paneli PV nie korzysta z tego rozwiązania ze względu na brak dostępności i cenę. Jeśli nie przeprowadzimy tego rodzaju badania, dobrze by było dowiedzieć się chociaż gdzie, czyli w jakich warunkach klimatycznych pracowały do tej pory: jak duże jest tam natężenie promieniowania słonecznego (ryzyko degradacji), czy występują tam intensywne opady deszczu (ryzyko delaminacji) oraz czy mogły być narażone na uszkodzeni związane z występowaniem silnych wiatrów (porywiste wiatry powodujące np. upadki gałęzi mogą powodować mikrouszkodzenia niewykrywalne dla laika).
Jakie są najczęstsze wady używanych paneli fotowoltaicznych
Używane panele fotowoltaiczne warto obejrzeć w towarzystwie specjalisty, ale nawet one może nie wychwycić uszkodzeń, które ostatecznie przesądzać będą o ich niskiej jakości bądź nawet o całkowitej nieużyteczności. Do najczęstszych wad używanych paneli PV zalicza się:
- zużycie skutkujące dużo mniejszym użytkiem mocy – może on być mniejszy o połowę albo nawet więcej, a panele nie mają przecież żadnej gwarancji
- delaminację, czyli odklejanie się powierzchni szklanej lub folii EVA, którą pokryta jest większość paneli – defekt ten łatwo zamaskować w punkcie sprzedaży, ale szybko wychodzi na jaw
- mikrouszkodzenia – zmiany są niewidoczne gołym okiem, ich istnienie ujawnia się dopiero podczas użytkowania, kiedy zaskakuje nas niska wydajność paneli PV
- istnienie hotspotów, czyli przebarwień folii użytej w konstrukcji paneli, które powstają na skutek długotrwałego naświetlania określonych punktów urządzenia
- zanieczyszczenie paneli, zwłaszcza te pod ich powierzchnią, które będzie powodować straty efektywności całej instalacji
Jakie ryzyko niesie ze sobą zakup używanych paneli PV
Brak wiedzy na temat pochodzenia i eksploatacji używanych paneli PV, brak jakiejkolwiek dokumentacji i gwarancji to wystarczające przesłanki do tego, żeby ich nie kupować. W gruncie rzeczy przecież kupujemy produkt nieznanego pochodzenia, który nie tylko może okazać się mało wydajny, ale także może przyczynić się do uszkodzenia całej instalacji – jeśli nie budujemy jej od zera, ale chcemy wymienić pojedyncze moduły.
Warto mieć świadomość, że ciąg modułów (czyli string) zawsze działa tak dobrze jak jego najsłabsze ogniwo. W przypadku instalacji składających się z nowych paneli PV tym najsłabszym ogniwem może być najbardziej zacieniony panel. Przy stringu składającym się wyłącznie z paneli używanych może okazać się, że panel zacieniony nie jest tym najsłabszym ogniwem – nie ma jak tego sprawdzić.
Używane panele fotowoltaiczne – oszczędność czy rosyjska ruletka?
Jednak chyba to drugie… Decydując się na zakup używanych paneli PV trzeba by mieć absolutną pewność, że są to ogniwa wystarczająco dobrej jakości. Jeśli taką mamy, jeśli możemy kupić panele wprost od kogoś, kto się ich pozbywa, bo np. wymienia ogniwa na sprzęt nowszej generacji i mamy do tej osoby zaufanie – kupmy. Jeżeli jednak liczymy na uczciwość pośrednika, którego jedynym celem jest – nie oszukujmy się, że jest inaczej – zarobek, nie warto ryzykować. Zamiast złudnej oszczędności na używanych panelach wybierzmy oszczędności rzeczywiste. Dobra firma fotowoltaiczna pomoże nam w uzyskaniu sensownej pożyczki albo dofinansowania, wskaże możliwe ulgi podatkowe, a instalację zaprojektuje w taki sposób, że będziemy w stanie szybko uzyskać samowystarczalność energetyczną i zniwelować rachunki za prąd.
Brak jakiejkolwiek gwarancji na panele oznacza, że inwestor zawsze będzie zmuszony samodzielnie sfinansować ewentualne naprawy, instalacja będzie mało wydajna, co w ostateczności spowoduje po jakimś czasie decyzję o rozebraniu takiej budżetowej inwestycji.