Wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii w celu ogrzewania swojego domu zapewnia szereg korzyści dla każdego gospodarstwa domowego. Największa zaleta takiego rozwiązania to oczywiście oszczędność na rachunkach. W związku z drożejącymi cenami tradycyjnych paliw (gaz, opał), warto jeszcze bardziej zainteresować się pompami ciepła. W tym artykule opiszemy, czym tak naprawdę jest to urządzenie, jaką pełni funkcję i jakie rodzaje pomp ciepła wyróżniamy. Serdecznie zapraszamy!
W jaki sposób działa pompa ciepła?
Pompa ciepła to urządzenie, które przekazuje energię cieplną z dolnego źródła do źródła górnego. Warto podkreślić w tym miejscu słowo przekazuje, gdyż rzeczywiście pompa „zabiera” energię z jednego miejsca i przekazuje je do budynku. Nie następuje proces spalania, więc do środowiska nie są uwalniane szkodliwe substancje – właśnie z tego powodu pompy ciepła są zaliczane do grupy urządzeń ekologicznych i bezemisyjnych.
Zasada działania pomp ciepła i ich budowa różnią się od siebie w zależności od rodzaju pompy, o czym napiszemy za chwilę. Warto jednak wspomnieć, że do uruchomienia i pracy pompy ciepła potrzebny jest prąd. Jak więc korzystanie z tego urządzenia może być opłacalne i czym różni się od kosztownego ogrzewania elektrycznego? Otóż mimo, że pompa ciepła pobiera prąd to wykorzystuje go do pobierania jeszcze więcej energii cieplnej z dolnego źródła. Mówi o tym wskaźnik COP, czyli stosunek energii dostarczonej do pompy i uzyskanej z jej pracy energii cieplnej.
Pompy ciepła – rodzaje
Rozróżniamy następujące typy pomp ciepła: gruntowe i powietrzne oraz pompy ciepła wodne. To właśnie grunt lub powietrze stanowią wspomniane wcześniej dolne źródło, z którego pobierane jest ciepło. Różnią się one od siebie również budową i rozmieszczeniem poszczególnych elementów instalacji. Poniżej prezentujemy Państwu rodzaje pomp ciepła ze względu na źródła.
Pompy ciepła gruntowe – z kolektorem pionowym lub poziomym
Pompy ciepła pozyskujące energię grzewczą z gruntu są najbardziej popularne w naszym kraju. Dzieje się tak, ze względu na stabilną wydajność przez cały rok – temperatura gruntu jest stała niezależnie od sezonu już na głębokości od 1 do 1,5 metra – zjawisko zamarzania gruntu znika bowiem już po 50 cm. Z tego powodu koszty eksploatacyjne, na który wpływa przede wszystkim wspomniany wcześniej wskaźnik COP, są najniższe spośród wszystkich pomp ciepła.
Z drugiej strony musimy liczyć się z większym kosztem inwestycji ze względu na konieczność wykonania kolektorów. Można umieścić je w gruncie poziomo – co nie wymaga większych robót ziemnych, jednak istnieje konieczność dysponowania dużą działką. Natomiast w przypadku kolektorów pionowych musimy pamiętać o głębszych odwiertach i dość mocnej pompie, a tym samym jeszcze większe koszty inwestycji.
Jako ciekawostkę można wspomnieć to, że istnieje możliwość pozyskiwania energii elektrycznej z wód gruntowych – takie układy są najskuteczniejsze, ponieważ woda jest świetnym przewodnikiem ciepła. Jednakże jest to rzadko stosowana instalacja ze względu na konieczność zastosowania dodatkowych zabezpieczeń m.in. przed korozją. Duża początkowa inwestycja nie zawsze przekłada się na zadowalające rezultaty.
Pompy ciepła gruntowe wraz z usługą montażu kosztują od 40 000 zł do nawet 100 000 zł.
Pompy ciepła powietrzne – typu monoblok lub split
Drugim rodzajem pomp ciepła są te, które wykorzystują powietrze jako dolne źródło energii. Łatwo więc można zauważyć, że do montażu tego systemu nie jest z reguły wymagane wykonywanie prac ziemnych. Dodatkowym elementem w takiej pompie ciepła jest wentylator, który wprowadza powietrze do jednostki, gdzie następuje przekazanie ciepła na czynnik roboczy. Pompy ciepła powietrzne dzielimy na dwa rodzaje: monoblokowe i split. Oznacza to tyle, że w przypadku pierwszego rodzaju większość podzespołów umieszczona jest w jednej jednostce znajdującej się poza budynkiem. Z kolei pompa split dzieli się na jednostkę zewnętrzną i wewnętrzną.
Pompy powietrzne typu monoblok są nieznacznie droższe w zakupie, jednak zapewniają z reguły lepszą wydajność. Na dodatek są łatwiejsze w instalacji i nie wymagają uprawnień f-gazowych ze strony firmy montażowej – czynnik jest bowiem uzupełniany w fabryce. Tym samym początkowy większy koszt urządzenia może być niwelowany przez tańszy montaż i lepszą wydajność pompy ciepła.
Pompy ciepła powietrzne z usługą montażu kosztują od ok 35 000 do 70 000 zł.
Podsumowanie
Obecnie ceny paliw wzrastają w bardzo dynamicznym tempie. Inwestycja w pompę ciepła może zatem w obecnych trendach rynkowych zwrócić się jeszcze szybciej. Na dodatek istnieje wiele programów, które oferują dotacje na zakup pompy ciepła. Tym samym inwestycja może być naprawdę minimalna, a my możemy cieszyć się bardzo szybko z bezobsługowego grzania domu w ekologiczny i oszczędny sposób.
Wybór odpowiedniej pompy ciepła powinien być jednak zawsze poprzedzony konsultacją z doświadczonymi specjalistami, który wezmą pod uwagę m.in. zapotrzebowanie energetyczne budynku, izolację i możliwości użycia konkretnego rozwiązania.