Nasze przyzwyczajenie do nieodnawialnych źródeł energii poddane zostaje w ostatnich latach gruntownej weryfikacji. Rabunkowa gospodarka zasobami węgla kamiennego i brunatnego, torfu, ropy naftowej i gazu ziemnego nie tylko przyczynia się do zniszczeń w poszczególnych ekosystemach, ale także w sposób zasadniczy wpływa na zanieczyszczenie środowiska naturalnego: powietrza, którym oddychamy; wód opadowych i gruntowych, gleby.
Stosunkowo niskie koszty uzyskania energii ze źródeł nieodnawialnych oraz to, że kopalnie czy elektrownie są miejscem pracy dla wielu ludzi nie mogą przesłonić nam faktu, że pozyskiwanie z nich energii prowadzi do degradacji całej naszej planety. Złoża nieodnawialnych źródeł energii ulegają stopniowemu wyczerpaniu, a zrujnowany krajobraz pokopalniany nie zawsze da się zrekultywować. Pora przestawić gospodarkę oraz indywidualne gospodarstwa domowe na OZE – odnawialne źródła energii.
Jakie są odnawialne źródła energii
Odnawialne źródła energii to takie, których eksploatacja nie powoduje znacznego deficytu lub których odnawianie następuje w krótkim czasie. Do OZE zaliczamy:
- wodę
- wiatr
- promieniowanie słoneczne
- geotermię
- biomasę
Zielona energia, jak nazywa się energię pozyskiwaną z odnawialnych źródeł, jest całkowicie bezpieczna dla środowiska. Jej pozyskiwanie jest ekonomiczne i ekologiczne. O ile na wydobycie złóż węgla, ropy naftowej czy gazu ziemnego monopol ma zawsze państwo, powołujące w tym celu wielkie koncerny, o tyle pozyskiwanie energii z wody, wiatru czy słońca nie jest w ten sposób obwarowane. Każdy obywatel może stać się właścicielem przydomowej elektrowni słonecznej albo wiatrowej i produkować zieloną energię na użytek własny.
Co to jest mix energetyczny
Struktura produkcji i konsumpcji energii według kryterium nośników energii lub sposobów jej wytwarzania nosi nazwę miksu energetycznego. Pozyskiwanie energii z wykorzystaniem wody, wiatru, promieni słonecznych czy biomasy – czyli ze źródeł odnawialnych – stanowi już znaczący procent miksów energetycznych wielu krajów europejskich.
Polska nie należy do liderów, o czym mogliśmy się przekonać płacą pierwsze tegoroczne rachunki za prąd, na których pojawił się nowy element: opłata mocowa, czyli danina na rzecz państwowych koncernów energetycznych oraz ich elektrowni węglowych, które nie dość, że przynoszą gigantyczne straty, to jeszcze są nieekologiczne. Polska jest jednym z nielicznych krajów, które utrzymują gospodarkę na węglu i dodatkowo chcą budować kolejne elektrownie węglowe.
Na szczęście obywatele są coraz bardziej świadomi zagrożeń, jakie niesie ze sobą energetyka oparta na węglu i coraz częściej inwestują w przydomowe elektrownie słoneczne i wiatrowe.
Odnawialne źródła energii zalety i wady
Jak to w życiu bywa, nie ma rzeczy ani rozwiązań idealnych. Wszystko ma swoje mocne i słabe strony
Zalet odnawialnych źródeł energii
- odnawialność – źródła energii nie ulegają wyczerpaniu, a jeśli zostają nadwątlone, odnawiają się z czasem
- znikomą lub zerową produkcję CO² czy innych szkodliwych gazów podczas produkcji energii – w przypadku źródeł nieodnawialnych podczas produkcji energii do atmosfery trafiają duże ilości CO² oraz szkodliwych dla człowieka gazów i pyłów, które m.in. tworzą smog
- możliwość zagospodarowania odpadów pochodzenia roślinnego do celów energetycznych – tak jest w przypadku biomasy: to dobry przykład efektywnego i racjonalnego wykorzystania surowców wtórnych do maksimum
Duże elektrownie wiatrowe czy fotowoltaiczne generują powstawanie nowych miejsc pracy. O ile w energetyce węglowej należy liczyć się z zamykaniem kopalń czy elektrowni i zwalnianiem pracowników, o tyle w branży OZE twa nieustanny ruch kadrowy. Potrzebni są, oczywiście nie tylko fachowcy obsługujący coraz więcej nowo powstających dużych elektrowni i instalacji, ale przede wszystkim specjaliści od projektowania oraz montowania tychże systemów.
Wady odnawialnych źródeł energii
- ceny instalacji – o ile przydomowe instalacje fotowoltaiczne z roku na rok tanieją, co wiąże się z ich rosnącą popularnością i dużą konkurencją na rynku, o tyle np. budowa morskich elektrowni wiatrowych – jednych z najbardziej efektywnych odnawialnych źródeł energii – wciąż wiąże się z gigantycznymi wydatkami
- uzależnienie od warunków klimatycznych i pogodowych – w Polsce akurat ten problem nie jest kluczowy, ponieważ warunki klimatyczne w naszym kraju uznawane są za optymalne dla funkcjonowania paneli fotowoltaicznych – upały i długo utrzymująca się słoneczna bezwietrzna pogoda wbrew pozorom nie są najlepsze dla produkcji energii elektrycznej przy pomocy ogniw fotowoltaicznych. W praktyce różnice nasłonecznienia w Polsce są niewielkie, a energia słoneczna i wiatrowa produkowana może być przez cały rok.
Podsumowanie
Korzystanie z odnawialnych źródeł energii jest warunkiem osiągnięcia neutralności klimatycznej poszczególnych państw Unii Europejskiej. Neutralność klimatyczna to nic innego jak ograniczenie emisji CO2 w przemyśle, transporcie i energetyce oraz działania na rzecz zrównoważenia emisji, których nie da się ograniczyć poprzez zwiększenie ich pochłaniania.
Niestety, premier polskiego rządu poinformował UE, że Polska nie osiągnie neutralności klimatycznej w 2050, tak jak inne państwa, a spełni ten cel „w swoim tempie i w swoim czasie”.